Het bestuur van PEN Vlaanderen is geschokt door een dreigtelefoon die zijn gastauteur, de Azerbeidjaanse schrijver Mirze Sakit, deze zomer op zijn Belgische gsm ontving. Sakit leefde gedurende meerdere maanden ondergedoken op de PEN-flat te Antwerpen. Een anonieme stem, die belde vanop een Azerbeidjaans nummer, maakte Sakit duidelijk dat ze “wisten waar hij zat en hem de mond zouden snoeren.”
Voorzitter David Van Reybrouck: “Wij tillen bijzonder zwaar aan deze bedreiging. De flat, waarvan we de locatie in Antwerpen niet bekend maken, is bedoeld als vrijplaats voor auteurs. Het is de eerste keer in tien jaar PEN-flat dat we zoiets meemaken. Zelfs in België zijn vervolgde auteurs niet veilig.”
Auteur Mirza Sakit vluchtte in januari met zijn 17-jarige zoon naar Antwerpen. Hij schrijft hekeldichten en kritische reportages over het regime van Ilham Aliyev, president van de Kaukasische oliestaat Azerbeidzjan. In de hoofdstad Bakoe zat hij meerdere jaren in de gevangenis op grond van valse beschuldigingen. Zijn familie en vrienden worden in het oog gehouden en bedreigd. Na een verblijf in de PEN-flat vroeg hij politiek asiel aan in België.
Toen Azerbeidjan in mei het Eurosongfestival organiseerde, toonde de Belgische pers (De Morgen, MO*Magazine, Stampmedia) veel belangstelling voor Sakits verhaal. Hij nam geen blad voor de mond: “Azerbeidzjan is een dictatuur,” zei hij tegen De Morgen, “een van de meest repressieve van de wereld op het vlak van censuur, burgerrechten en politieke oppositie. En dat wordt, door de olie in het land, te snel vergeten.”
PEN Vlaanderen nam na de recente bedreiging onmiddellijk contact op met het hoofdkwartier van PEN International in Londen. De organisatie onderkende de ernst: “Bedreigingen zijn een frequent en zorgwekkend fenomeen in Azerbeidzjan. Het is niet ongewoon dat Azeri’s in het buitenland worden bedreigd. Simkaarten en gsm’s zijn erg goedkoop en makkelijk te gebruiken om je identiteit te verhullen. Er zijn meerdere gevallen bekend waarbij bedreigingen werden gevolgd door fysieke aanvallen.”
Zaterdag vertrekt een Vlaamse PEN-delegatie, onder leiding van David Van Reybrouck, naar het wereldcongres van PEN International in Zuid-Korea waar ze het probleem gaat aankaarten.
Dit jaar bestaat de PEN-flat tien jaar. Dankzij de financiële steun van de Provincie Antwerpen, de Stad Antwerpen en de Universiteit Antwerpen kan PEN Vlaanderen noodopvang bieden aan gevluchte auteurs. Daarnaast verbleven ook grote schijvers als Tahar Ben Jelloun en Antjie Krog in de flat.
PEN Vlaanderen is de Vlaamse afdeling van PEN International, een wereldwijde vereniging van auteurs die ageert tegen elke vorm van beknotting van de vrijheid van meningsuiting.