Wat begint bij een liefdesverhaal van twee mannen, eindigt misschien binnenkort achter de tralies. Dit is niet het fictieve verhaal van een roman, maar de realiteit van een jonge Algerijnse auteur en rechtenstudent.
Anouar Rahmani schrijft openlijk over homoseksualiteit en geloof. Hij verdedigt religieuze minderheden en vrouwenrechten en is de eerste Algerijnse activist die publiekelijk ijvert voor de legalisering van huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht.
Officieel wordt hij vervolgd voor blasfemie en het beledigen van staatsfunctionarissen op sociale media. Hij publiceerde een open brief waarin hij verklaarde president Tebboune niet te erkennen. Op zijn blog en Facebookpagina uit hij zich kritisch over waarden die niet stroken met mensenrechten en vrijheid. Officieus is zijn mondigheid een doorn in het oog van het regime. Zijn boeken mogen niet gelezen of verkocht worden. Hij werd al herhaaldelijk met de dood bedreigd.
Op maandag 17 februari 2020 wordt hij gehoord in de rechtbank. Er hangt hem een gevangenisstraf van 2 jaar boven het hoofd. Het had nochtans anders kunnen lopen.
PEN Vlaanderen nodigde Rahmani in 2018 uit voor een schrijversresidentie in Antwerpen, zodat hij in rust en veiligheid zou kunnen schrijven. Tweemaal vroegen we een visum voor hem aan.
We verzamelden een waslijst aan documenten en toelatingen en ondertekenden een document waarin we verklaarden zijn kosten te dekken. Anouar Rahmani vulde vragenlijsten in, onderging medische onderzoeken, zorgde voor aanbevelingen van professoren, liet zijn dipoma’s naar het Nederlands vertalen, slaagde voor de toelatingsproef bij Linguapolis voor een taaljaar Nederlands en was ingeschreven voor een opleiding aan de KdG Hogeschool. Hij kreeg een uitnodiging van de rector van de Universiteit van Antwerpen en een uitnodiging van de schepen van cultuur van Antwerpen.
België, ooit een vrijhaven voor bedreigde intellectuelen, liet zich echter zien van zijn ergste kant. Rahmani kreeg geen visum en mocht ons land niet in.
‘Steeds meer wordt België in internationale kringen gezien als een versterkte burcht waar (niet-EU-)intellectuelen op de vlucht niet langer welkom zijn,’ verklaarde PEN-bestuurslid Ellen Van Pelt onlangs nog in een interview met Apache.
Houden de Europese Verlichtingsidealen ook niet in dat we mensen wiens vrijheid van meningsuiting geweld wordt aangedaan, niet alleen toestaan naar ons land te komen, maar ook ruimhartig verwelkomen?
De zaak van Anouar Rahmani, in al zijn heldere eenvoud, toont aan hoe we in onze worsteling met de wereld ook onze eigen basiswaarden met de voeten treden.
Deze week ontvingen we nog nieuws van Anouar. ‘Ik zal waardig naar de gevangenis gaan,’ schrijft hij, ‘En ook al verbiedt jullie overheid me naar België te komen, ik kan er wel heen reizen in mijn verbeelding. Ooit zal ik schrijven over Antwerpen.’
Ellen Van Pelt
Lenny Peeters
Patricia Jozef
Bestuursleden PEN-Vlaanderen
Deze tekst van PEN-Vlaanderen verscheen op zaterdag 15 februari 2020 in De Standaard.
Meer info: Judicial harassment of human rights defender Anouar Rahmani