Het feit dat leden van PEN Roemenië zijn aangehouden toen zij naar de afgescheiden regio Transnistrië wilden reizen voor een literaire bijeenkomst is uiterst zorgwekkend. De door Rusland gesteunde separatistische regering in Transnistrië is van plan onafhankelijke meningen uit te roeien. We dringen er bij de lokale autoriteiten op aan om ervoor te zorgen dat schrijvers veilig kunnen werken in de regio zonder bang te hoeven zijn voor represailles. – Ma Thida, voorzitter van het Writers in Prison Committee van PEN International.
PEN International en PEN Roemenië veroordelen de detentie van PEN Roemenië-leden Dumitru Crudu, Maria Ivanov en Emilian Galaicu-Păun, samen met journaliste Elvira Moroșan, in de afgescheiden Moldavische regio Transnistrië. Schrijvers en journalisten moeten vrij en veilig kunnen werken in de regio.
Op 16 september 2024 werden Moldavische schrijvers en PEN Roemenië-leden Dumitru Crudu, Maria Ivanov en Emilian Galaicu-Păun, evenals journaliste Elvira Moroșan aan de grens van de stad Bender/Tighina aangehouden door agenten van het Ministerie van Staatsveiligheid (MGB) – de veiligheidsdienst van de door Rusland gesteunde separatistische regering in Transnistrië. De schrijvers en journalisten waren op weg naar een literaire bijeenkomst met middelbare scholieren in Bender/Tighina.
Volgens Dumitru Crudu, die een gedetailleerd verslag van hun detentie schreef, namen agenten van de MGB hun identiteitsdocumenten in beslag voordat ze hun auto doorzochten. De agenten namen met name exemplaren in beslag van TIMPUL, een cultureel tijdschrift dat bedoeld was om met de studenten te delen en waarin artikelen stonden waarin de oorlog van de Russische Federatie tegen Oekraïne werd veroordeeld. Vervolgens ondervroegen ze Crudu, Ivanov, Galaicu-Păun en Moroșan meer dan een uur lang, vroegen naar het doel van hun bezoek en weigerden hen uitleg te geven over waarom ze werden vastgehouden. Crudu slaagde erin om vertegenwoordigers van het Moldavische Ministerie voor Reïntegratie te bellen, die bemiddelden bij hun vrijlating. Crudu, Ivanov, Galaicu-Păun en Moroșan werden vervolgens teruggestuurd naar Chișinău, de hoofdstad van Moldavi. Ze kregen te horen dat ze Transnistrië niet meer in mochten. Volgens berichten in de media werken de Moldavische autoriteiten eraan om ervoor te zorgen dat het oorspronkelijke bezoek op een later tijdstip kan plaatsvinden.
Organisaties voor vrije meningsuiting, zoals het Committee to Protect Journalists, hebben gedocumenteerd hoe journalisten ongestraft worden belemmerd of vastgehouden tijdens hun verslaggeving in Transnistrië – onder meer door systematische bewaking, intimidatie en inbeslagname van apparatuur. PEN International en PEN Roemenië dringen er bij de lokale autoriteiten op aan om ervoor te zorgen dat schrijvers en journalisten – waaronder Crudu, Ivanov, Galaicu-Păun en Moroșan – vrij en veilig kunnen werken en reizen in Transnistrië, zonder intimidatie.