Tot voor kort vonden gemigreerde schrijvers in België slechts mondjesmaat de weg naar de publieke ruimte. PEN Vlaanderen wil hen hier echter graag een podium bieden en het nodige doen om hen te introduceren in ons deeltje van de literaire wereld. Met het project ‘PEN Polyfoon’ stellen wij u graag voor aan de volgende schrijvers. (Fotografie: Portretten van de auteurs (c) Natalie Ariën; het portret van Zuher Aljobory (c) Sattar Naama.)
Alia Serouji (Aleppo, 1972)
graad van bachelor in Literatuur en Kritiek aan de Universiteit van Aleppo. In Syrië combineerde Alia haar studies Arabische literatuur met het onderwijzen van Arabisch aan kinderen.
In 2016 publiceerde zij haar dichtbundel Hoeveel moet ik van je houden bij uitgeverij Diaspora (Caïro). Het boek werd zeer goed ontvangen bij bekende critici. De tweede druk van deze bundel verschijnt binnenkort.
Er verschenen prozagedichten van haar hand op verschillende literaire websites, en maandelijks schrijft zij een bijdrage in het tijdschrift Wereld van Boeken (Egyptian General Book Authority). Binnenkort verschijnt onder haar redactie de bloemlezing Women’s Poetry, met gedichten van invloedrijke vrouwen van overal ter wereld.
Daarnaast is zij voorzitter van de Culturele Raad voor Literatuur en de Kunsten, en voorzitter van A&Z Publishing House in België.
Momenteel werkt zij aan haar eerste roman.
Refqa Nabeel Shaqoor (1985, Nablus, Palestina)
Refqa is een Palestijnse journaliste. Ze woont sinds 2015 in België. Ze studeerde politieke wetenschappen in Nablus en behaalde vervolgens een mini-MBA in media en PR aan de universiteit van Caïro in Egypte. In de Palestijnse media was zij actief als manager, onderzoekster, correspondent en journalist. Daarnaast was zij docent aan de universiteit van Nablus en schreef zij voor twee universiteitsmagazines.
De politieke instabiliteit en de intifada belemmerden haar bewegingsvrijheid in die mate dat haar leven in Palestina grotendeels bestond uit studie, werk en lezen. Ruimte voor andere bezigheden was er nauwelijks, en ook het werk werd haar niet gemakkelijk gemaakt door de bezetting. Refqa schreef een boek over het verzet in de Arabische wereld, dat helaas werd gecensureerd.
Mario Paric (Sarajevo, 1958)
Mario is een Bosnische dichter, schrijver en muzikant. Hij woont sinds 1993 in Nederland. In zijn geboortestad studeerde Mario architectuur. Op 28-jarige leeftijd debuteerde hij als romanschrijver, maar publiceerde al snel ook poëzie en kortverhalen.
In zijn teksten streeft Mario ernaar emotie te scheiden van sensatie, van het vreemde en de angst, om zo dichterbij de mens te komen. In Sarajevo hielp de kunst hem vooral om zich te bevrijd te voelen van de collectieve identiteit van de massa. Hij wilde een vreemdeling zijn, en vanuit die eenzaamheid een ander perspectief kunnen ervaren. Volgens Mario is het alleen in een volkomen intimiteit dat kunst ten volle beleefd kan worden. Een gedicht dat wordt verteld met lichaam, geluid en woord en laat emotie niet alleen herkennen, maar volledig voelen. Het laat betekenissen met nieuwe dimensies verschijnen.
Als muzikant maakt Mario performances die zijn passie voor muziek, woord, cabaret, beeld en architectuur combineren. Momenteel is hij bezig met poëzie, waarin hij speelt met de vlucht van trekvogels. De melodie van die migratie is aanwezig in zijn dagelijkse belevingswereld.
Hoshang Ossi (Syrië, Ad-Darbasiyah-Al-Hasakah, 1976)
Hoshang is een Koerdische dichter, schrijver en journalist. Sinds 2010 verblijft hij in Vlaanderen. Hoshang schrijft zowel in het Arabisch als in het Koerdisch, en hij publiceert in verschillende Arabische en Koerdische kranten. Zijn werk verschijnt ook op verschillende Arabische en Koerdische literaire websites.
Hoshang publiceerde tussen 2001 en 2016 zes dichtbundels, en in 2016 volgde zijn eerste roman: De zwaarheid van zekerheid… De lijdensweg van de bevraging… En de lust der fantasie.
Hij werkte als journalist bij de Koerdische televisiezender ROJ TV en bij het Koerdische tijdschrift Sorgel. Het Syrische regime beschouwde hem en andere journalisten als een gevaar voor de Syrische maatschappij: na bedreigingen in 2009 ontvluchtte hij Syrië en hield hij zich schuil voor de Syrische inlichtingendiensten. in 2010 kwam hij in België aan, en een klein jaar later kreeg Hosheng politiek asiel in België.
Hoshang is gespecialiseerd in de Koerdische en de Turkse kwestie. Een selectie van zijn journalistieke artikelen werd in 2011 uitgegeven onder de titel Angst en bekommernissen (e-book).
Adnan ADIL (Irak, Kirkuk, 1971)
Adnan is dichter. Hij verliet Irak in 2002 en leeft sinds 2004 in Brussel. Momenteel studeert hij voor een masterdiploma aan de Faculteit Filosofie en Letteren van de ULB.
In Irak, in 2000, publiceerde hij de dichtbundel Een enkele vierkante meter onder pseudoniem. Zijn bundel Een lichaam bemest met verwachting werd in 2009 uitgegeven in Syrië.
Alhadi AGABELDOUR (Soedan, 1971)
Alhadi is mensenrechtenactivist, dichter en schrijver van korte verhalen. Hij leeft sinds 2009 als politiek vluchtelig in Brussel. Hij studeerde rechten in Libië en internationaal crimineel recht in Soedan. Door de oorlog in Darfour moest hij zijn masterthesis over huurlingen onderbreken. Hij publiceerde in talloze Arabische media en werd als expert inzake Soedan geïnterviewd door grote internationale kranten als Washington Post en New York Times. Hij publiceerde een tiental boeken. In Soedan was zijn werk vaak onderhevig aan censuur. Uiteindelijk moest hij zijn land verlaten om de veiligheid van zijn familie en hemzelf te kunnen garanderen.
Nisma AL AKLOUK (Palestina, Gazastrook, 1986)
Nisma is roman, proza- en toneelschrijfster. Zij leeft sinds 2012 in Brussel. Ze studeerde wiskunde aan de Universiteit van Al Azhar en publiceerde twee romans, een prozabundel en een toneelstuk. Haar eerste roman, Onder een oud kostuum, verscheen in 2009 in Egypte. Haar tweede roman, En we hebben elkaar opnieuw ontmoet verscheen in Palestina. Ook schreef ze de in Palestina uitgebrachte prozabundel Jouw narcistische hallucinatie en het toneelstuk ‘El Tirmaal’. Ze won verschillende prijzen in haar moederland en elders, waaronder in 2009 de bekende Egyptische Najib-Mahfouzwedstrijd voor kortverhalen, waar ze de vierde plaats verwierf voor haar proza Oorlogsstemmen hameren op het geheugen. Haar proza werd samen met de andere kortverhalen in een bloemlezing uitgegeven. In 2010 won ze de prijs voor het beste toneelstuk in de Palestijnse wedstrijd Terugkerend zegevierend. Haar in het Frans vertaalde proza Je vous ai porté, par contumace verscheen in 2011 in de bloemlezing Voix à travers la Méditerranée.
Zuher ALJOBORY (Irak, Bagdad, 1965)
Zuher is dichter en prozaschrijver. Hij leeft sinds 2004 in Brussel. Hij studeerde in Irak in 1993 af aan de Faculteit der Letteren van de Mustansiriya Universiteit en verliet het land in 2002. Hij publiceerde in 2011 de roman Ooievaarshart in Jordanië. Zijn roman Lijkenjager verwierf de derde plaats in de Arabische romanwedstrijd ‘Ether’ in 2014. Aljobory publiceert zijn gedichten en proza op verschillende Arabische literaire websites.
Hazim KAMALEDIN (Irak, Babylon, 1954)
Hazim Kamaledin werd in 2014 door het Arabisch Theater Instituut uitgeroepen tot de beste Arabische theaterschrijver van het jaar voor zijn toneeltekst ‘Gekheid met voorbedachten rade’. De uitreiking van de prijs vond plaats in 13 januari 2015 in Marokko (Théâtre National Mohammed V Rabat) tijdens de zevende editie van het prestigieuze Arabisch Theaterfestival. Hij vluchtte eind jaren zeventig uit Irak. Hij werd er bedreigd, opgepakt en gefolterd, omdat hij weigerde theater te maken ten dienste van de Iraakse dictator Saddam Hoessein. Integendeel, hij bewerkte en regisseerde het toneelstuk ‘De koning is de koning’, een satirisch stuk over de dictator. Na veel omzwervingen, via Syrië, Turkije, Bulgarije, Libanon en Griekenland belandde hij in België. Hier werd hij artistiek leider van de theatergroep Woestijn ’93 en daarna van theatergroep Cactusbloem, waar hij ook teksten voor schreef. Hij publiceerde zijn eerste Nederlandstalige roman Oraal bij Beefcake Publishing (2011). Met de theaterstukken ‘The Babylonian Mona Lisa’, ‘Oedipus’ en ‘Black Spring’ is hij de internationale toer opgegaan. Zijn boek Desertified Waters (roman) werd kandidaat gesteld in 2015 voor de Arabic Booker Price. Diverse andere boeken verschenen bij vzw Woestijn ’93 en Cactusbloem. Hij was betrokken bij ZebrART, de kunstenaarstak van Vluchtelingenwerk Vlaanderen sinds het ontstaan van de organisatie, en bleef lid van de Raad van Bestuur tot maart 2014, toen de vereniging bij gebrek aan middelen de facto (voorlopig) op on hold werd gezet. Hazim Kamaledin is bestuurslid van PEN-Vlaanderen.
Abduallah MAKSOUR (Syrië, Hama 1983)
Abduallah is prozaschrijver en journalist. Hij leeft sinds 2014 als politieke vluchteling in Kasterlee. Daarvoor studeerde hij literatuur aan de Damascusuniversiteit in Syrië en behaalde hij een Mini-MBA aan de Universiteit van Caïro in Egypte. Hij heeft veel training gehad op het gebied van journalistiek, onder meer bij Aljazeera in 2006 en bij het Instituut voor Oorlog en Vrede in Duitsland in 2007. Hij publiceerde vijf romans. Zijn eerste roman Zielsversnippering verscheen in 2011 in Jordanië. Daar verschenen eveneens De weg naar Guantanamo (2011), Dagen in Baba Amr (2012), Terugkeer naar Aleppo (2013) en Via Dolorosa (2014).
Majid MATROOD (pseudoniem van Kamil Eldjebbouri) (Irak, Bagdad, 1963)
Majid is dichter. Hij publiceerde in Irak sinds de jaren tachtig veel poëzie, ondanks politieke vervolging onder het Saddam-regime. Na lang zwerven belandde hij in België. Sinds 2005 woont hij in Antwerpen. Hij neemt vaak deel aan literaire salons en publiceert regelmatig in Arabische kranten en tijdschriften. Hij publiceerde de dichtbundels De fluitist en De zondvloed. Naast zijn Arabische dichtbundels publiceerde hij samen met andere dichters de Nederlands-Arabische bundel Een oude God (2008), de Nederlandse bloemlezing Aangeboren talent (2011) en de Arabisch-Franse bundel Ginder is er niets (2014).