‘Zviad Ratiani wordt geconfronteerd met buitensporig strenge strafrechtelijke sancties vanwege zijn afwijkende mening. We blijven achter de moedige bevolking van Georgië staan, nu de autoriteiten in een alarmerend tempo doorgaan met het inperken van fundamentele rechten.’

Ma Thida, voorzitter van het Writers in Prison Committee van PEN International.

De Georgische autoriteiten moeten de veelgeprezen dichter en vertaler Zviad Ratiani vrijlaten uit voorlopige hechtenis en zijn recht op een eerlijk proces eerbiedigen, aldus PEN International en PEN Georgia vandaag. Ratiani riskeert een gevangenisstraf van maximaal zeven jaar op basis van buitenproportionele beschuldigingen van mishandeling van een politieagent.

Zviad Ratiani, een van de meest gerenommeerde dichters en vertalers van Georgië, werd op 23 juni 2025 door de politie aangehouden nadat hij een politieagent had geslagen tijdens een protest buiten het parlement in Tbilisi. De zaak speelt tegen de achtergrond van een toenemende mensenrechtencrisis in Georgië en de meedogenloze vervolging van onafhankelijke stemmen, waaronder Ratiani.

Ratiani is aangeklaagd op grond van artikel 353, lid 1, van het Georgische wetboek van strafrecht (mishandeling van een politieagent, een medewerker van de speciale penitentiaire dienst of een andere vertegenwoordiger van de overheid of een openbare instelling), waarop een gevangenisstraf van vier tot zeven jaar staat. Op 25 juni 2025 heeft de rechtbank van Tbilisi Ratiani in voorlopige hechtenis genomen en hem naar de Gldani-gevangenis in Tbilisi gestuurd, waar hij op het moment van schrijven in eenzame opsluiting verbleef. Zijn volgende hoorzitting is gepland voor 14 augustus. PEN International en PEN Georgia hebben videobeelden van het incident bekeken, waaruit bleek dat de klap geen letsel toebracht aan de betrokken politieagent, die geen verwondingen opliep. Meer dan 200 leden van de literaire gemeenschap hebben een verklaring van PEN Georgia en de Georgische Boekenvereniging ondertekend uit solidariteit met Ratiani.

Op 29 november 2024 documenteerde PEN Georgia het brute geweld van de politie tegen Ratiani in Tbilisi. Ratiani, die ernstige verwondingen opliep, waaronder breuken in zijn neus en rug, werd op 2 december 2024 door de rechtbank van Tbilisi veroordeeld tot acht dagen administratieve hechtenis op beschuldiging van klein vandalisme en het niet opvolgen van wettige politiebevelen (artikelen 166 en 172 van het Wetboek van Administratieve Overtredingen van Georgië). Na zijn vrijlating werd Ratiani buiten zijn huis opnieuw aangevallen en geslagen door onbekende personen. Hij had eerder in ballingschap in Oostenrijk geleefd na een gewelddadig incident met de politie in 2017, dat ook tot zijn arrestatie had geleid.

Pro-Europese, anti-regeringsprotesten die vorig jaar in Georgië uitbraken, worden nog steeds met politiegeweld beantwoord, waaronder foltering en andere vormen van mishandeling, zonder dat de daders daarvoor worden gestraft. Journalisten meldden dat ze opzettelijk het doelwit waren van veiligheidstroepen, waarbij verscheidene journalisten op brute wijze werden aangevallen en in het ziekenhuis moesten worden opgenomen. De Georgische autoriteiten maken steeds vaker gebruik van aanklachten wegens vandalisme en mishandeling om hard op te treden tegen vreedzame demonstranten, waarbij mensenrechtenorganisaties hebben gedocumenteerd hoe gerechtelijke procedures de normen voor een eerlijk proces met voeten treden.

Ondertussen blijven de Georgische autoriteiten met alarmerende snelheid ingrijpende en repressieve wetshervormingen doorvoeren die het recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering drastisch beperken, en richten zij zich op personen in de culturele sfeer die het aandurven om standpunten te uiten die haaks staan op de lijn van de regering. PEN International en PEN Georgia herhalen hun oproep aan de Georgische autoriteiten om hun nationale en internationale verplichtingen na te komen en de fundamentele rechten volledig te eerbiedigen.